Ροχαλητό ονομάζεται ο θόρυβος, που προκαλείται κατά την διάρκεια του ύπνου από την δόνηση της μαλθακής υπερώας (ο μαλακός ιστός στην πίσω πλευρά του ουρανίσκου), της σταφυλής και των πλαγίων τοιχωμάτων του φάρυγγα από τον εισπνεόμενο αέρα, όταν η αεροφόρος οδός είναι μερικώς αποφραγμένη. Σπανίως το ροχαλητό προκαλείται από την δόνηση της κατώτερης μοίρας του στοματοφάρυγγα και της επιγλωττίδας. Εμφανίζεται κατά την εισπνοή, την εκπνοή ή και κατά τις δύο φάσεις της αναπνοής.
Η ανατομική κατασκευή της ανώτερης αναπνευστικής οδού είναι όμοια σε αυτούς, που ροχαλίζουν και σε αυτούς, που εμφανίζουν αποφρακτική άπνοια.
Ο αυλός του φάρυγγα είναι μικρότερος στα άτομα, τα οποία ροχαλίζουν από αυτά, τα οποία δεν ροχαλίζουν, και μεγαλύτερος από τα άτομα, τα οποία εμφανίζουν αποφρακτική άπνοια. Το ροχαλητό είναι δυνατόν να προκαλέσει κοινωνικά προβλήματα και να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της ζωής.
Η διερεύνηση των αιτίων, οδηγεί στην βελτίωση του προβλήματος. Η πιο συνηθισμένη αιτία του ροχαλητού είναι η χαλάρωση των μυών μέσα και γύρω από το λαιμό κατά την διάρκεια του ύπνου. Αυτή η χαλάρωση των μυών αναγκάζει τους μυς του λαιμού να κρεμάσουν. Δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου αναπνέουμε, οι ιστοί της περιοχής χαλαρώνουν και στενεύουν την ανώτερη αναπνευστική οδό και έτσι ο αέρας δυσκολεύεται να περάσει. Η ανάγκη μας για εισπνοή συγκεκριμένης ποσότητας αέρα προς τους πνεύμονες έχει ως αποτέλεσμα να επιταχύνονται οι εισπνοές. Η πίεση στον λαιμό αυξάνεται με αποτέλεσμα οι μαλακοί ιστοί και οι μύες που βρίσκονται στην σταφυλή και στην μαλθακή υπερώα (πίσω πλευρά του ουρανίσκου) να πάλλονται δημιουργώντας τον ήχο του ροχαλητού.
Το ροχαλητό σε όλες τις θέσεις του σώματος κατά τον ύπνο, θεωρείται σοβαρό και χρειάζεται ολοκληρωμένη αντιμετώπιση.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου για το ροχαλητό:
• Ανατομικές ανωμαλίες και παθήσεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού Όπως στραβό ρινικό διάφραγμα (σκολίωση), υπερτροφία κάτω ρινικών κογχών, υπερτροφία αμυγδαλών και αδενοειδών (κρεατάκια) ακόμα και σε ενήλικες, μακρυά σταφυλή, προβάλλων και χαλαρός ιστός στην περιοχή της μαλθακής υπερρώας, όγκοι στην περιοχή του ρινοφάρυγγα και υποφάρυγγα
. Για τον λόγο αυτό κρίνεται αναγκαία η ΩΡΛ εκτίμηση! πριν από κάθε θεραπευτική προσέγγιση.
• Κληρονομικότητα
• Οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι - ανάλογα με τα χρόνια ο μυϊκός τόνος μειώνεται. Όσο πιο στενός είναι ο αεραγωγός τόσο πιο δυνατό είναι το ροχαλητό.
• Φύλο - σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες το 40% των ανδρών και 25% των γυναικών ροχαλίζουν σε καθημερινή βάση.
• Οι αλλεργίες και το άσθμα - μπλοκάρουν τους αεραγωγούς και μπορεί να δημιουργήσουν στένωση στο λαιμό, οδηγώντας σε ροχαλητό.
• Υπέρβαρα άτομα - το λίπος συμβάλλει στο ροχαλητό.
• Το κάπνισμα - ο καπνός χαλαρώνει τους μύες του λαιμού και προκαλεί το ροχαλητό.
• Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά - όπως και το κάπνισμα αυξάνουν τη χαλάρωση των μυών, και οδηγούν σε ροχαλητό.
Διάγνωση
Όσον αφορά την διάγνωση, στην προσπάθεια να μελετηθεί όσον το δυνατόν καλύτερα το πρόβλημα του ροχαλητού, πρόσφατα έχει μπει στην φαρέτρα μας, μία καινούργια μέθοδος, το snore check, το οποίο αφορά την ψηφιακή ανάλυση του ηχογραφήματος της αναπνοής κατά τον ύπνο, μία καινούργια και πολλά υποσχόμενη προσεκτική και αναλυτική μέθοδος μελέτης του ροχαλητού, η οποία είναι απλή και γίνεται κατ’ οίκον, με την οποία μπορεί να αναλυθεί το περιστατικό και να μας καθορίσει τον βαθμό και τον τύπο της Ρογχοπάθειας ( ήπια , μεγάλου, πολύ μεγάλου βαθμού) και να μας δώσει τις πρώτες ενδείξεις για ( ήπιου, μεγάλου, πολύ μεγάλου βαθμού ) υπνο- απνοϊκά επεισόδια, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την πιο στοχευμένη προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος.
Ταυτόχρονα με το snore check, θα πρέπει να γίνει υπολογισμός των σωματομετρικών στοιχείων, με ΩΡΛ κλινική εξέταση
Ενδοσκόπηση ρινοφάρυγγα - στοματοφάρυγγα - υποφάρυγγα
Αξονική τομογραφία σπλαχνικού κρανίου, αυλού ανώτερου αναπνευστικού με ανασύνθεση αυλού και δοκιμασία Muller.
Συνιστώμενες άλλες εξετάσεις
Ενδοκρινολογικός ( διερεύνηση πιθανού σακχαρώδη διαβήτη, υποθυρεοειδισμού) - βιοχημικές (λιπιδαιμικός κ.λ.π)
Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου
Πνευμονολογικός και Καρδιολογικός έλεγχος.
Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο;
• Όταν αισθάνεστε κούραση και υπνηλία καθημερινά.
• Όταν ροχαλίζετε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Όταν δυσκολεύεστε στην αναπνοή κατά την διάρκεια του ύπνου.
• Σε περιπτώσεις καρδιακής αρρυθμίας
Αντιμετώπιση ροχαλητού:
• Σηκώστε το κεφάλι σας υψηλότερα, με ένα επιπλέον μαξιλάρι.
• Καταναλώστε φαγητό τουλάχιστον 3 ώρες πριν τον ύπνο.
• Αποφυγή του ύπνου ανάσκελα. Η ιδανική στάση είναι η πλάγια θέση.
• Μειώστε το κάπνισμα.
• Μειώστε το αλκοόλ.
• Χάστε βάρος.
• Στα φαρμακεία υπάρχουν ειδικά σπρέι (ρινικά ή εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή) μετά από συμβουλή του ΩΡΛ
• Ειδικά αυτοκόλλητα που βοηθούν την κατάσταση ανοίγοντας τις ρινικές κοιλότητες (μικρή βελτίωση).
• Εξασφάλιση επαρκούς ύγρανσης του αέρα του υπνοδωματίου
• Ανάλογα με τα ευρήματα μπορεί να γίνει συρρίκνωση των υπερτροφικών κογχών των αμυγδαλών και της μαλθακής υπερώας με ραδιοσυχνότητες με πολύ καλά αποτελέσματα και η οποία μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί στο ιατρείο!
• Μπορεί επίσης να γίνει χειρουργική επέμβαση, ώστε να διορθωθεί το στραβό ρινικό διάφραγμα που παρεμποδίζει τη φυσιολογική ροή του αέρα και προκαλεί το ροχαλητό. Επίσης ανάλογα με την περίπτωση γίνεται αφαίρεση αμυγδαλών σε περιπτώσεις υπερτροφίας, ή/και αφαίρεση στα κρεατάκια (αδενοειδεκτομή).
Το παραπάνω κείμενο είναι απλά συμβουλευτικό και δεν αποτελεί μέθοδο θεραπείας. Αν αντιμετωπίζετε παρόμοιο πρόβλημα, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ειδικό.
ΙΑΤΡΟΣ ΣΥΛΛΙΓΑΡΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ